در میان تمام موارد کسب و کار در صنعت ، کارخانه‌ های پتروشیمی و گاز به دلیل ماهیت مواد اولیه محصولات خود که بسیار مستعد و قابل اشتعال می باشند و همچنین خطوط لوله یا مخازن مایع ، بسیار خطرناک و مورد توجه بیشتری هستند. آتش‌سوزی در یکی از این تأسیسات عواقب مخربی خواهد داشت ، این عواقب نه تنها برای نیروهای انسانی فعال و محیط زیست اطراف که در اولویت هستند ، بلکه برای اقتصاد نیز می تواند هزینه های سنگین مالی را محتمل گردد . با توجه به این موضوع، هنگام بهره برداری از این نیروگاه ها، ایمنی خصوصا ایمنی در برابر آتش سوزی باید همیشه مورد توجه بیشتری قرار گیرد.
پتانسیل گسترش آتش در هنگام آتش سوزی در کارخانه های پتروشیمی و گاز بسیار زیاد است. ایمنی کارگران و عموم مردم همیشه از اولویت های اصلی در این خصوص می باشد. این نوع کسب‌ و کارها باید برنامه ‌های ایمنی آتش‌ سوزی جامعی داشته باشند تا هم از کارکنان خود و هم از امکانات و تجهیزات خود محافظت کنند. این برنامه ها باید شامل آموزش منظم کارکنان، مانند تخلیه اضطراری، حمل و نقل مواد خطرناک، ایمنی در برابر آتش و آموزش اطفای اولیه حریق باشد.
عوامل متعددی می تواند در آتش سوزی کارخانه های پتروشیمی نقش داشته باشد. یکی از شایع ترین علل این آتش سوزی ها نشت مایعات یا گازهای قابل اشتعال است. این مایعات و گازها در صورت تماس با منبع احتراق مانند جرقه ناشی از یک وسیله الکتریکی به راحتی می توانند مشتعل گردند.
با بررسی های انجام شده یکی دیگر از علل شایع آتش سوزی پتروشیمی ها خرابی تجهیزات است. اگر تجهیزات مورد استفاده برای ذخیره یا انتقال مایعات یا گازهای قابل اشتعال از کار بیفتند یا کارایی لازم را در زمان اضطرار نداشته باشد ، می تواند منجر به آتش سوزی شود.

برخی از خطرات پیش روی آتش سوزی در کارخانه های پتروشیمی و گاز چیست؟

هنگامی که حادثه یا آتش سوزی در یک کارخانه پتروشیمی یا گاز رخ می دهد، اولین نیروهای امداد ؛ افراد حاضر در صحنه ای هستند که استقامت بدنی بیشتری دارند و آموزش های اطفاء حریق و برنامه های مقابله با حریق را می دانند در این صورت  از آنها انتظار می رود با خارج کردن افرادی که وضعیت جسمی مناسبی ندارند و اجرای یک نقشه برای مقابله و فرار از حریق ، وضعیت را مدیریت کنند .
اطفای حریق در واکنش به آتش سوزی در یک کارخانه نفت و گاز یک تخصص در حرفه آتش نشانان می باشد که نیاز به آگاهی و دانش مقابله با این نوع از حریق را می طلبد ،  لذا اطفای این قبیل از حریق بر عهده آتش نشانان می باشد اما نیروهای حاضر در صحنه و کارمندان شرکت های پتروشیمی و گاز به عنوان اولین امداد رسانان برای ابتدا نجات جان افراد حاضر در محل و بعد اطفای این نوع از حریق باید به اندازه کافی برای مقابله با این نوع از حریق آموزش ببینند و همچنین وسایل و تجهیزات مناسب برای مقابله با خطرات این نوع از حریق را در دسترس داشته باشند .

چندین تهدید با آتش سوزی در کارخانه های پتروشیمی و گاز همراه است. اولین و مهمترین آنها خطر انفجار است. گاز و مواد شیمیایی می توانند با هم ترکیب شوند و یک انفجار قوی ایجاد کنند که می تواند در لحظه جان افراد ساکن در محل را بگیرد علاوه بر آن به محیط زیست اطراف خود نیز صدمات بسیاری را وارد کند . این انتشار می تواند زمانی رخ دهد که گرمای ناشی از آتش باعث واکنش های شیمیایی می شود که گازهای سمی ایجاد می کند و علاوه بر آن سوختن محفظه های نگهداری از مواد قابل اشتعال و دیگر تجهیزات موجود در محل باعث انتشار گازهای سمی میگردد.

همچنین ، کنترل و خاموش کردن این نوع آتش سوزی می تواند چالش برانگیز باشد. گرمای ناشی از آتش سوزی می تواند باعث سوختن ظروف مایعات بسیار فرار و قابل اشتعال گردد که به دنبال آن می تواند منجر به انفجارهای بزرگ گردد که همین انفجار ها می توانند مجددا به سرعت گسترش یابند و آسیب بیشتری به بار آورند. به همین علت اطفای این نوع از حریق در مراحل اولیه بسیار حائز اهمیت می باشد که لازمه آن ، آموزش دیدن تمامی نیروها و کارکنان کارخانه های پتروشیمی و گاز در زمینه های مقابله با آتش سوزی شامل نجات دادن افرادی که توانایی برای فرار از حریق را ندارند ، آموزش مقابله با حریق و آموزش مقابله با انفجار ها و … می باشد .
نگرانی اصلی دیگر ، انتشار گازهای سمی و مواد شیمیایی در هوا است. این آلایندگی ها می توانند به مردم و محیط زیست آسیب برسانند و مشکلات سلامتی در طولانی مدت ایجاد کنند. حتی اگر آتش سوزی به سرعت تحت کنترل در آمده باشد، آسیب ناشی از انتشار این سموم می تواند قابل توجه باشد. نیروهای کار حاضر در صحنه به عنوان اولین امدادگران نیز باید برای محافظت از خود در برابر دود و گازهای سمی آموزش ببینند.
همچنین آتش سوزی در یک کارخانه پتروشیمی یا گاز نیز می تواند منجر به نشت مواد خطرناک شود لذا نیروها باید به اندازه کافی برای مقابله با نشت مواد قابل اشتعال آموزش دیده باشند.
در نهایت ، آتش سوزی های بدین شکل می تواند باعث بروز اختلال در وضعیت افراد ساکن در محل احداث کارخانه های پتروشیمی و گاز گردد ، چرا که نیروگاه های گاز و برق اغلب در مناطق پرجمعیت قرار دارند و آتش سوزی در یکی از این نیروگاه ها به راحتی می تواند باعث خاموشی گسترده و سایر اختلالات شود. همچنین تعمیر آنها می تواند چالش برانگیز و پرهزینه باشد و باعث ناراحتی های زیادی برای ساکنان در آن منطقه شود.
با توجه به پیامدها و خطرات بالقوه فاجعه بار آتش سوزی در یک کارخانه پتروشیمی یا گاز، همه کارکنان باید آموزش ایمنی در برابر آتش سوزی و واکنش اضطراری را ببینند. این آموزش باید شامل برنامه ای باشد که همه چیز را از تخلیه محل در صورت آتش سوزی تا استفاده از کپسول های آتش نشانی پوشش دهد. اطمینان از اینکه همه کارکنان به اندازه کافی در زمینه ایمنی آتش نشانی آموزش دیده اند می تواند منجر به حداقل رساندن خطرات ناشی از آتش سوزی در نیروگاه های پتروشیمی و گاز گردد.

آموزش منظم ایمنی در برابر آتش سوزی و انجام مانور های ایمنی در برابر آتش سوزی ، قلب ایمنی و عامل اصلی موفقیت در مواقع اضطراری حریق می باشد.
توصیه می شود در این خصوص از مقاله ” ایمنی در برابر آتش سوزی ” از طریق کلیک بر روی دکمه زیر بازدید و مطالعه بفرمایید.
یکی از بهترین راه‌ ها برای اطمینان از اینکه نیروهای کارخانه به اندازه کافی آموزش دیده ‌اند، آموزش عملی اطفای آتش و شناخت و اطفای حریق مواد خطرناک است. این آموزش ها می تواند به نیروهای ساکن در کارخانه کمک کند تا خطرات احتمالی آتش سوزی در محیط کار خود را بهتر درک کنند و بدانند تا چگونه در مواقع اضطراری واکنش مناسب نشان دهند.
علاوه بر آموزش مناسب ، نیروها باید از تجهیزات ایمنی مناسب استفاده کنند. این ابزار باید شامل لباس های مقاوم در برابر آتش، ماسک های تنفسی و دستگاه های تنفسی مستقل باشد و البته در جای مشخصی مانند جعبه های آتش نشانی به صورت متمرکز قرار گرفته باشند تا در زمان حریق و آتش سوزی ، افراد ساکن بتوانند به راحتی آن ها را پیدا کنند.
با آموزش نیرو ها و در دسترس قرار دادن تجهیزات کافی ، می‌توانیم آسوده خاطر باشیم که که نیروهای فعال در کارخانه پتروشیمی و گاز می ‌توانند به طور ایمن و مؤثر به آتش ‌سوزی‌ های پتروشیمی پاسخ دهند.
نیروگاه های پتروشیمی و گاز چالش های ایمنی آتش سوزی منحصر به فردی را دارا می باشند. به طور مثال اولاً، پتانسیل آتش سوزی‌ های بزرگ و مخرب بسیار بیشتر از سایر کسب و کار ها می باشد. دوما ، مواد شیمیایی دچار حریق اغلب بسیار سمی هستند و برای آتش نشانان و سایر افراد در مجاورت آتش خطر ایجاد می کنند.
به دلیل این خطرات، آتش نشانان باید آموزش های تخصصی در مورد نحوه اطفاء حریق در کارخانه های پتروشیمی و گاز ببینند. آتش نشانان باید با انواع مواد شیمیایی و خطرات احتمالی آنها آشنا باشند و همچنین باید برای استفاده از تجهیزات تخصصی آتش نشانی مانند فوم و دیگر تجهیزات اطفای این نوع از حریق آموزش ببینند.
علاوه بر آموزش های تخصصی ، آتش نشانان باید از موقعیت های بالقوه خطرناک در کارخانه های پتروشیمی و گاز آگاه باشند و همیشه به دنبال علائم مشکل مانند نشت یا بوهای غیر معمول باشند. همچنین در صورت وقوع آتش سوزی، آنها باید برای تخلیه سریع منطقه آماده باشند.
با برنامه و امکانات آموزشی مناسب، آتش نشانان و نیروهای کار برای مدیریت ایمن در شرایط اضطراری آتش سوزی در کارخانه های پتروشیمی و گاز آماده و مجهز شده اند.
توصیه می شود در این خصوص از مقاله ” جلوگیری از آتش سوزی محل کار ” از طریق کلیک بر روی دکمه زیر بازدید و مطالعه بفرمایید.