در دنیای تکنولوژی امروزه ، باتری های لیتیومی به بخشی جدایی ناپذیر از زندگی روزمره ما تبدیل شده اند و در همه چیز از تلفن های هوشمند گرفته تا وسایل نقلیه الکتریکی استفاده می شوند.
در واقع ما در طول شبانه روز به طور دائم در حال استفاده از وسایل الکتریکی ائم از موبایل های هوشمند و ماشین های هیبریدی و … ای هستیم که منبع تامین نیروی الکتریکی آن ها باتری های لیتیوم می باشند ، اما بسیاری از ما همچنان از نحوه عملکرد باتری‌های لیتیومی آگاه نیستیم.
در حالی که این باتری ها مزایای باورنکردنی از نظر چگالی انرژی و طول عمر دارند، بسیار مهم است که از خطرات احتمالی آنها آگاه باشید. درک خطرات مرتبط با باتری های لیتیومی می تواند به کاربران کمک کند تا با آن ها به صورت آگاهانه و مناسب و ایمن رفتار کنند .

فرار حرارتی:
یکی از مهم ترین خطرات مرتبط با باتری های لیتیومی، خطر فرار حرارتی است. این پدیده زمانی رخ می دهد که باتری بیش از حد گرم می شود و منجر به یک واکنش زنجیره ای می شود که انرژی را به شکل گرما آزاد می کند. در موارد شدید، این امر می تواند منجر به آتش سوزی یا حتی انفجار شود. عواملی مانند نقص در ساخت باتری ، آسیب فیزیکی، یا قرار گرفتن در معرض دماهای بالا می‌توانند باعث فرار حرارتی شوند و باعث شروع آتش سوزی توسط باتری لیتیومی شوند.

شارژ و تخلیه بیش از حد :
باتری های لیتیومی به شارژ و دشارژ بیش از حد حساس هستند. هنگامی که باتری لیتیومی بیش از ولتاژ توصیه شده خود شارژ می شود یا کمتر از حداقل ولتاژ خود تخلیه می شود، می تواند منجر به کاهش عملکرد، کاهش طول عمر و حتی خطرات ایمنی نظیر آتش سوزی با انفجار شوند. استفاده از شارژرهای با آمپر مناسب ( شارژر های استاندارد مناسب برای هر دستگاه ) و اجتناب از تخلیه سریع باتری با فعالیت سنگین دستگاه یا … می تواند به کاهش این خطرات کمک کند.

آسیب فیزیکی :
آسیب فیزیکی به باتری های لیتیومی می تواند یکپارچگی ساختار فیزیکی آنها را به خطر بیندازد و احتمال فرار حرارتی را افزایش دهد. بسیار ضروری می باشد که با دستگاه های حاوی باتری های لیتیومی با دقت برخورد کنید و از قرار گرفتن آنها در معرض ضربه یا نیرویی که منجر به آسیب فیزکی باتری لیتیومی می شود خودداری نمایید. برای جلوگیری از مشکلات ایمنی ، باتری های آسیب دیده دستگاه ها باید به سرعت تعویض شوند.

ایرادات ساخت :
در حالی که پیشرفت‌های روز افزون در زمینه فناوری ، فرآیندهای تولید باتری های لیتیومی را بهبود بخشیده است ، اما باز هم نقص ‌هایی همچنان ممکن است در مبحث ایمنی این باتری ها وجود داشته باشد. این عیوب به طور مثال ممکن است شامل مشکلات ساختار داخلی باتری، تراز الکترود یا وجود ذرات خارجی در ساختار باتری باشد. بررسی‌های منظم کیفیت ( کنترل کیفیت ) توسط تولیدکنندگان بسیار مهم است، اما مصرف‌کنندگان نیز باید مراقب باشند و هرگونه ناهنجاری را در هنگام استفاده از این قبیل باتری ها مشاهده و گزارش کنند.

سیستم های مدیریت باتری :
سیستم های مدیریت باتری (BMS) در دستگاه ها یا وسایل نقلیه الکتریکی می تواند منجر به شارژ نامناسب و تخلیه نامناسب، افزایش خطر گرم شدن بیش از حد و سایر مسائل ایمنی گردد . کاربران باید از اهمیت استفاده از یک سیستم مدیریت باتری با نام اختصاری BMS آگاه باشند و از سیستم ایمن مدیریت باتری هر دستگاهی که در آن از باتری های لیتیومی استفاده می شود مطمئن باشند.
در حالی که باتری‌های لیتیومی روش تامین نیروی الکتریسیته دستگاه های امروزی را متحول کرده اند و تقریبا در تمامی دستگاه های الکتریکی استفاده می شوند ، لذا ضروری است که خطرات احتمالی آنها را بشناسیم. با درک خطرات مربوط به فرار حرارتی، شارژ بیش از حد، آسیب فیزیکی، نقص‌های تولید و سیستم‌های مدیریت ضعیف باتری، کاربران می‌توانند به صورت آگاهانه اقدامات پیشگیرانه را برای اطمینان از استفاده ایمن از باتری‌های لیتیومی انجام دهند.
آگاهی کافی و عمل کردن به بهترین شیوه‌ها در حمل و شارژ دستگاه‌ها می‌تواند در پیشگیری از حوادث مربوط به باتری های لیتیومی و به حداکثر رساندن مزایای فناوری باتری‌ های لیتیومی کمک زیادی کند.
با توجه به اینکه امروزه سالانه بیش از یک میلیارد باتری لیتیوم یونی در سرتاسر جهان تولید می شود، هرگز زمان مهمتری از الان برای بررسی نحوه کنترل خطر آتش سوزی با این نوع از باتری ها وجود نداشته است. لذا در ادامه این نوشته ، با آدر توان نامی تولید کننده جعبه آتش نشانی و تولید کننده تجهیزات آتش نشانی همراه باشید تا باهم برخی از خطرات مرتبط با باتری های لیتیوم یونی را بررسی کنیم و 3 نکته برای کمک به کنترل خطر آتش سوزی در استفاده از این نوع باتری ها را باهم بررسی کنیم.

باتری های لیتیومی امروزه به دلیل استفاده در اکثر دستگاه های الکتریکی به خصوص دستگاه های قابل حمل و مزیت هایی که ارائه می دهند بسیار محبوب تولید کنندگان این دستگاه ها و مصرف کنندگان آن می باشند برخی از این مزایا شامل :
طول عمر طولانی
مقرون به صرفه بودن هزینه تامین
شارژ شدن سریع
چگالی توان بالاتر
تعمیر و نگهداری کم دردسر
وزن سبک آن ها

در حالی که استفاده از باتری های لیتیوم یونی در دستگاه های الکترونیکی مزایای زیادی دارد، اما خطر آتش سوزی آن ها برخی از مسائل ایمنی جدی را به همراه دارد.
این باتری ها به گونه ای ساخته می شوند که به طور بالقوه قابلیت صدها بار شارژ در طول عمر خود را دارند و البته آن ها نیاز به نگهداری دقیق و شیوه های نگهداری دارد.
در حین استفاده از باتری های لیتیومی یعنی در زمان تخلیه ، یون های لیتیوم از منفی به مثبت تغییر می کنند ، و بر عکس آن هنگامی که باتری شارژ می شود، این یون های لیتیوم در جهت مخالف یعنی از مثبت به منفی جابجا می شوند.
لذا خطر آتش سوزی کلیدی مرتبط با باتری های لیتیوم یونی در الکترولیت بسیار قابل اشتعال به کار رفته در آن ، نهفته است. اگر باتری معیوب باشد، به درستی شارژ نشده باشد یا در معرض آسیب فیزیکی قرار گرفته باشد، ترکیب شیمیایی پیچیده درون باتری می تواند خطر آتش سوزی ایجاد کند.

آتش سوزی باتری لیتیوم یون :
بزرگترین خطر باتری های لیتیوم یونی، الکترولیت قابل اشتعال ذخیره شده در سلول های باتری است. آتش سوزی باتری لیتیومی معمولاً زمانی اتفاق می افتد که باتری در حال شارژ است، یا زمانی که الکترولیت قابل اشتعال به بیرون از محیط داخلی باتری نشت می کند و با هوای آزاد و یا رطوبت تماس پیدا می کند.
آتش سوزی باتری های لیتیوم چالش های منحصر به فردی را برای خدمه آتش نشانی ایجاد می کند ، زیرا آتش سوزی های ناشی از احتراق باتری های لیتیومی دارای حرارت بسیار بالا و سرعت بالای گسترش هستند که خاموش کردن آنها را دشوار می کند . علاوه بر این موارد انتشار گازهای خطرناک از باتری در حال سوختن را اضافه کنید، لذا در زمان حریق توسط باتری های لیتیومی شعله ای ویرانگر خواهید داشت که می تواند به سرعت و با حرارت بالا در سراسر محیط گسترش یابد و گازهای سمی را از خود منتشر نماید.
در صورتی که در محل زندگی و یا کار خود با باتری های لیتیومی در تعداد زیاد سروکار دارید. اقدامات پیشگیرانه آتش سوزی و همچنین همراه داشتن تجهیزات صحیح آتش نشانی برای کنترل خطرات مرتبط با آتش سوزی باتری لیتیومی ضروری می باشد.
فرار حرارتی همچنین خطر بیشتری در آتش سوزی های ناشی از باتری لیتیومی ایجاد می کند ، چرا که باتری های لیتیومی را می توانند پس از خاموش شدن دوباره مشتعل کنند. فرار حرارتی می تواند تمام سلول های باتری و باتری های اطراف را تحت تاثیر قرار دهد و خطر آتش سوزی و یا حتی انفجار را برای محل هایی که دارای تعداد زیادی باتری یون لیتیوم هستند افزایش دهد.

محرک های آتش سوزی باتری لیتیومی :
باتری های لیتیومی به دلایل مختلفی آتش می گیرند. برخی از عوامل کلیدی برای خطر آتش سوزی و انفجار عبارتند از :

آسیب ناشی از ضربه – باعث آسیب فیزیکی باتری و ترکیب مواد داخل آن با محیط بیرونی و افزایش حرارت سلول ها و در نهایت آتش سوزی و انفجار آن می گردد.

آسیب ناشی از آب – باتری های لیتیومی در صورتی که با آب تماس داشته باشند به سرعت واکنش نشان می دهند و شعله ور می گردند و یا در برخی موارد منفجر می شوند لذا باید از برخورد آب به این نوع از باتری ها به طور جدی جلوگیری نمود.

گرما و رطوبت – باتری های لیتیوم یونی باید در محیط های خنک و خشک نگهداری شوند گرما و رطوبت دو عامل کلیدی در شروع آتش سوزی باتری های لیتیومی هستند.

اتصال کوتاه و ایرادات تولید – آسیب دیدن فیزیکی باتری ، خرابی ‌های باتری در زمان تولید در کارخانه یا شیوه ‌های ضعیف ذخیره‌سازی منجر به اتصال کوتاه در سلول شود، بنابراین ؛ باتری می‌ تواند به یک خطر تبدیل شود.

به یاد داشته باشید: باتری های لیتیومی حاوی الکترولیت به راحتی قابل اشتعال می باشند ، بنابراین هرگز نباید آنها را درسطل زباله های عمومی قرار داد.

3 مرحله برای کنترل خطر آتش سوزی باتری لیتیومی :
اکنون که خطرات اساسی مرتبط با باتری‌های لیتیوم یونی را درک کرده‌ایم ، در ادامه نوشته 3 مرحله ساده وجود دارد که می‌توانید برای کاهش احتمال آتش‌سوزی باتری لیتیوم یونی انجام دهید. به یاد داشته باشید، موارد ایمنی ساده و آسانی وجود دارد که شما و خانواده و یا تیم همکارانتان می‌توانید توسط آن ها بیشترین تأثیر را در مدیریت ریسک آتش سوزی در باتری‌های لیتیوم یون انجام دهید .

مرحله 1 _ باتری ها را به درستی نگهداری کنید :
با پیروی از توصیه های سازنده برای ذخیره سازی باتری ، مطمئن شوید که باتری های لیتیومی خود را در محیط مناسب نگه داری می کنید.
باتری‌های لیتیوم یونی باید در مکانی خشک، خنک و دارای تهویه مناسب نگهداری شوند.

شرایط نگهداری باید:

دمای کنترل شده : ذخیره سازی باتری لیتیومی باید در محلی خنک، خشک انجام شود و بدور از معرض نور مستقیم خورشید باشد. از آنجایی که باتری های لیتیوم یونی ممکن است بیش از حد گرم شوند، دمای انبار شما باید همیشه کنترل و بررسی شود.

ایمن : باتری های لیتیومی را از آسیب ، ضربه، سرقت یا خرابکاری ایمن نگه دارید.

تهویه مناسب : باتری های لیتیومی به محیطی با تهویه مناسب نیاز دارند، چرا که نباید بیش از حد گرم شوند . تهویه مناسب همچنین از فرآیند فرار حرارتی جلوگیری می کند.

حفاظت از نشت : باتری ها را چک کنید تا ببینید آیا باتری ها نشتی دارند یا خیر . در صورت مشاهده نشتی در هریک از باتری ها بلافاصله آن را از بقیه باتری ها دور کرده و با روش ایمن باتری نشت دار را دفع نمایید.

ساخته شده با مواد غیر قابل احتراق : اگر عامل خطر آتش سوزی یا انفجار با هر موردی (یا مواد شیمیایی) در خانه شما وجود دارد، باید اطمینان حاصل کنید که با ذخیره آن در یک واحد ذخیره سازی غیر قابل احتراق ( جعبه آتش نشانی مناسب نگهداری مواد قابل اشتعال ) ، خطر را کنترل می کنید. هرگز باتری ها را در کابینت چوبی یا تخته سه لا نگهداری یا شارژ نکنید، زیرا این ماده فقط به آتش ، سوخت می افزاید.

مهم: جعبه آتش نشانی ذخیره‌سازی باتری لیتیومی ، گواهی الکتریکی امنیت و محافظت از باتری ‌های لیتیومی شما را ارائه می‌دهد. قفسه بندی آن ها کاملاً قابل تنظیم است تا برای انواع باتری ها و تجهیزات شارژ مناسب باشند . همچنین در صورت نیاز یک فن داخلی هوای خنک کافی را به جعبه آتش نشانی محافظ می رساند و در نتیجه محیطی ایمن و پایدار برای شارژ و ذخیره سازی باتری های لیتیومی ایجاد می کند.

جمع آوری و حمل و نقل باتری
علاوه بر ذخیره سازی باتری های لیتیومی ، باید نحوه حمل و نقل باتری های خود را نیز در نظر بگیرید . جعبه های ایمنی در برابر آتش سوزی مختص به حمل و نقل باتری ساخته شده و راه حل مناسبی برای حمل و نقل باتری ها می باشند که می توانند یک محیط ایمن را برای حمل و نقل باتری ها فراهم کنند که احتمال آتش سوزی آن ها را کاهش می دهد. این جعبه های آتش نشانی در اندازه های مختلفی تولید می شوند و همچنین مجهز به سیستم حفاظتی در برابر آتش هستند تا در صورت بروز آتش سوزی در زمان حمل و نقل ، بتوانند آتش را خاموش کنند.
ذخیره سازی صحیح و حمل و نقل صحیح باتری های لیتیومی می تواند به کاهش خطرات آتش سوزی باتری کمک قابل توجهی کند.

توصیه می شود جهت اطالاعات بیشتر در این مورد از مقاله ” جعبه آتش نشانی متناسب نگهداری مواد خطرناک ” از طریق کلیک بر روی دکمه زیر بازدید و مطالعه بفرمایید.

مرحله 2 _ برای آتش سوزی آماده باشید :
در حالی که هر کاری را که توانسته اید برای جلوگیری از وقوع آتش سوزی در محل زندگی و یا محل کار و … خود انجام داده اید و به طور کامل از مقررات ایمنی در برابر آتش سوزی پیروی کرده اید ، همچنین مهم است که تیم خود را برای مقابله با یک حادثه آتش سوزی در صورت وقوع آن تجهیز نمایید.
اگرچه شعله ‌های باتری لیتیومی می ‌توانند به سرعت از کنترل خارج شوند، دودهای سمی را در محیط آزاد کنند و با حرارت بالایی بسوزند ، اما ممکن است بتوانید آتش سوزی ناشی از باتری لیتیومی را در مراحل اولیه آن که هنوز شدت آتش سوزی و حریق کم می باشد سرکوب کنید. در حالی که در مورد باتری های لیتیومی همیشه خطر احتراق مجدد وجود دارد، لذا یک کپسول آتش نشانی یا یک سیستم اطفاء حریق کالاهای خطرناک و قابل اشتعال می تواند آتش را مهار نماید و به شما زمان کافی برای تخلیه و تماس با خدمات آتش نشانی می دهد.
به یاد داشته باشیم به دلیل استفاده باتری های لیتیومی در اکثر دستگاه های الکتریکی امروزی آتش سوزی ناشی از باتری لیتیومی می تواند در هر مکانی مانند خانه، محل کار یا … رخ دهد.

به یاد داشته باشید: هرگز نباید برای خاموش کردن آتشی که شامل تجهیزات الکتریکی برقی است از آب استفاده کنید زیرا ممکن است منجر به برق گرفتگی شود. همچنین به دلیل واکنش پذیری سریع باتری های لیتیومی با آب به هیچ عنوان نباید برای اطفای آن ها از آب استفاده نمایید ، زیرا منجر به گستردگی آتش سوزی و یا انفجار می گردد.

مرحله 3 _ رویه های ایمنی استاندارد را در پیشگیری و آتش سوزی نظر داشته باشید :

همانطور که از داده ها و توصیه های ایمنی در مورد نحوه نگهداری مواد شیمیایی خطرناک خود پیروی می کنید، باید از دستورالعمل های سازنده باتری برای شارژ مجدد آن و یا دور انداختن آن نیز پیروی کنید.

ما پیشنهاد می‌کنیم توصیه ها و نکته های ایمنی استانداردی را که در بالا ذکر گردید در نظر بگیرید وکارکنان و پیمانکاران شما هم آموزش آن را ببینند. با اجرای روش های ایمنی تنظیم شده برای جابجایی، شارژ، ذخیره و دفع باتری ؛ می توانید ایمنی در برابر آتش سوزی باتری های لیتیومی را بهبود ببخشید.

به خاطر داشته باشید که این رویه های عملیاتی استاندارد باید شامل موارد زیر باشد:

کنترل دقیق باتری ها
استفاده از روش های صحیح ذخیره سازی باتری لیتیومی
بازرسی منظم باتری برای آسیب یا نشت در ساختار آن ها
استفاده از شارژر مناسب برای هر باتری
جلوگیری از شارژ یا تخلیه بیش از حد
مراحل دور انداختن باتری های قدیمی و ناخواسته
روش های مقابله با نشت الکترولیت قابل اشتعال موجود در باتری های لیتیومی
روش های اضطراری برای آتش سوزی و سایر خطرات
دستورالعمل و آموزش برای کارکنان

به یاد داشته باشید: شارژ باتری معیوب، شارژ بیش از حد یا شارژ سریع یک سلول نیز می تواند مشکلات ایمنی ایجاد کند که در نهایت می تواند منجر به آتش سوزی الکترولیت قابل اشتعال شود. اگر باتری ها به سرعت انرژی ذخیره شده خود را آزاد کنند، انفجار نیز ممکن است رخ دهد و گازی سمی را از الکترولیت خارج کند که می تواند باعث گسترش آتش سوزی یا افزایش قدرت انفجار شود.
اگر برای تامین ایمنی محیط زندگی و محل کار خود در برابر آتش سوزی توسط باتری های لیتیومی ، خطرات آتش سوزی الکتریکی و … به دانش فنی ایمنی در برابر آتش سوزی تسلط کافی را ندارید تنها کافیست از طریق کلیک بر روی دکمه ” تماس و دریافت مشاوره رایگان ” و یا شماره های درج شده در سایت با کارشناسان حرفه ای ایمنی آدر توان نامی ارتباط تلفنی مستقیم برقرار نمایید و مشاوره رایگان دریافت نمایید . لازم به ذکر می باشد آدر توان نامی به علت اعتماد به کیفیت بالای محصولات تولیدی خود ، تمامی محصولات تولیدی خود را با کد گارانتی قابل استعلام از سایت و ضمانتنامه 1 ساله به کارفرمایان تقدیم می کند . همچنین با توجه به اینکه تجهیزات آتش نشانی باید هرچند وقت یکبار ( بسته به نوع تجهیز ) چک و بررسی شوند لذا آدر توان نامی تمامی محصولات خود را با 10 سال خدمات پس از فروش خدمت کارفرمایان محترم تقدیم می نماید تا کارفرمای محترم از بابت بهینه کار کردن تجهیزات خود در زمان اضطرار و حادثه آسوده خاطر باشد .